2017 оны 11 – р сард ХАА-н үйлдвэрлэлд цаг агаарын байдал хэрхэн нөлөөлсөн тухай тойм

Агаарын температур: Аймгийн  нутгаар  агаарын  дундаж температур  энэ  сард 6,9 – 12,4 градус хүйтэн байв. Агаарт өдөртөө Хашаат ,Батцэнгэл  сумдын  нутгаар 16,0 градус, Хотонт, Эрдэнэмандал сумдын нутгаар 15,0  градус, бусад сумдын нутгаар 9,0 -14,0 градус дулаан ,Цахир суманд -2,0, Жаргалант суманд -3,0 градус хүйтэн байлаа. Агаарт шөнөдөө  Чулуут суманд 29,0 градус, ӨндөрУлаан суманд 28,0 градус, Хангай  , Цахир , Жаргалант сумдын нутгаар 27,0 градус, Булган, Тариат сумдад 26,0 градус, бусад сумдын нутгаар 20,0- 25,0 градус хүйтэн байв.Агаарт 30 градусыг давж  хүйтэрсэн өдөр   ажиглагдаагүй байна.

Хөрсний гадаргын температур: Хөрсний  гадаргын  дундаж  температур  энэ сард аймгийн нутгаар 7,0-13,0 градус  хүйтэн  байлаа.  Хөрсөнд өдөртөө Төвшрүүлэх суманд 24,0 градус, Хотонт, Хашаат сумдад 23,0 градус, бусад сумдын нутгаар 16,0-21,0  градус  дулаан   байна. Хөрсөнд шөнөдөө  аймгийн нийт нутгаар  25,0 -30,0  градус хүйтэн байна. Хөрсний  гадарга дээр нийт нутгаар 40 градусыг давж  хүйтэрсэн өдөр ажиглагдаагүй байна.

Хур тунадас: Энэ сард аймгийн нийт нутгаар 1-9 удаа цас орж, 0,4 - 15,6 мм тунадас унасан байна. Хамгийн их тунадас Хашаат суманд 15,6 мм, хамгийн бага тунадас Эрдэнэмандал суманд 0,4 мм тунадас унасан байна.

 Салхи: Энэ сард аймгийн нийт  нутгаар салхины хамгийн их хурд секундэт  9-23 метр хүртэл  ширүүссэн бөгөөд   хамгийн  их хурд нь Эрдэнэмандал суманд  секундэт 23 метр, Эрдэнэбулган суманд секундэт 20 метр, Өлзийт суманд секундэт 16 метр,    бусад сумдын нутгаар секундэт  9-14  метр хүрсэн  байна. 10 м/с дээш салхитай  өдөр Тариат ,Эрдэнэмандал сумдад 17  өдөр, Эрдэнэбулган суманд 12 өдөр, Цэцэрлэг суманд 11 өдөр, Төвшрүүлэх суманд 10 өдөр, бусад сумдын нутгаар  2-9 өдөр ажиглагдсан байна. Цахир суманд 10 м/с дээш салхитай  өдөр ажиглагдаагүй байлаа.

Цасан бүрхүүл:  Энэ арав сард   аймгийн нийт нутгаар   11-р сарын 30 - ны өдрийн сумын төвийн ойролцоох  хээрийн цасны хэмжилтээр цасны дундаж өндөр нь  Хашаат суманд 12 см, Хотонт суманд 6 см,  Хангай  суманд 4 см Төвшрүүлэх , Чулуут сумдад 3 см,  Өгийуур суманд 2 см, Цахир сумын нутгаар  1 см, Тариат суманд 0 см , цасны дундаж нягт нь 0,23-0,25 г/см³  ,  8-10 баллын цасан бүрхүүлтэй байна. Бусад сумдын нутгаар цасгүй байна.Хашаат сумын баруун болон  зүүн хэсгээр цасны дундаж өндөр 13- 14 см, нягт нь 0,25 г/см³  өвөлжилт хүндрэх төлөвтэй байна  

ХАА-н үйлдвэрлэлд цаг агаарын нөлөөлөл :МАА-н үйлдвэрлэлд малд нэмэгдэл тэжээл өгөх, мал оторлох зэрэг  ажлууд явагдаж байна.Малын усан хангамж  Хангай, Тариат, Цахир,  Эрдэнэбулган, Төвшрүүлэх, Булган, Жаргалант  сумдын  нутгаар сайн, бусад сумдын нутгаар  дунд байна.

                                                  ХААЦУ-ын инженер Н.Галдигмаа